Górnicy wspominają dawną kopalnię Gottwald. Spotkanie w katowickim Domu Kultury Dąb

ZOBACZ INTERAKTYWNY REPORTAŻ POKŁADY PAMIĘCI

Zaczynali szychtę o 5 rano i nigdy nie przeklinali, był zakaz. Górnicy z kopalni „Gottwald” w Katowicach przez blisko 100 lat tworzyli swój wsobny świat z orkiestrą, wczasami w maju, ciężką pracą i… klubem żeglarskim na Tysiącleciu, a nawet własnym slangiem. Jednak blisko 20 lat temu ten świat się skończył. Kopalnia została zlikwidowana, a w jej miejscu powstała Silesia City Center - największe centrum handlowe na Śląsku.

Teraz po latach dziennikarze Dziennika Zachodniego wspólnie z Silesią dotarli do górników, którzy jako ostatni gasili światło na Gottwaldzie. Ich historie, często bardzo osobiste, zebrano w pierwszym w Polsce reportażu interaktywnym o górnictwie. Jego autorami są Maria Zawała i Karol Gruszka, dziennikarze Dziennika Zachodniego.

Reportaż, w którym na nowo odkrywany jest świat kopalni „Gottwald”, pokazuje górników z nieco innej strony, bez stereotypów i bardzo prywatnie. Składa się na niego ponad 20 historii, których narratorami są górnicy Ginter Pierończyk, Jan Krupa, Andrzej Dębowski, Ryszard Pałka, a także ich koledzy z gruby. Wszyscy chociaż od lat są na emeryturze, to nadal żyją kopalnią.

W reportażu opowiadają oni m.in. o pochodzeniu górników, historii orkiestry dętej, klubie żeglarskim jaki powstał na stawie Maroko, a także ostatnim rozdziale życia kopalni - jej zamknięciu. Wspólnie z górnikami można prześledzić ich codzienną drogę do pracy, a także odkryć zapomniane miejsca na katowickim Dębie - m.in. muszlę koncertową, w której grywała orkiestra kopalni „Gottwald”, chatę krytą strzechą (bodaj jedyną zachowaną w Katowicach) i kapliczkę, którą od dziesięcioleci opiekuje się jedna rodzina.

Nie brak także emocji. Szczególnie wzruszający w reportażu jest fragment o spotkaniu górników po latach, a także moment, kiedy jeden z nich odwiedza zachowany do dziś budynek z gabinetem, w którym kiedyś pracował jako BHP-owiec. Ale nie tylko sama kopalnia i górnicy są bohaterami filmów, także cała dzielnica Dąb. Historycy i pracownicy Muzeum Historii Katowic opowiadają w reportażu o blisko 800-letniej tradycji tego miejsca. Autorzy zaglądają także do kronik, m.in. do XIX wiecznej kroniki parafialnej Kościoła św. Jana i św. Pawła Męczenników na Dębie.

- Dzięki reportażowi udało nam się stworzyć dokument, który za 20-, 30-lat stanie się źródłem wiedzy dla historyków, a dziś jest cennym materiałem, który zabiera nas w sentymentalną podróż. To cenne móc zobaczyć, jak kiedyś wyglądała kultura pracy, z jakim szacunkiem podchodzono do kopalni, jak ważnym miejscem dla wielu rodzin był „Gottwald” - mówi Piotr Gajda, dyrektor Silesia City Center.

Reportaż interaktywny Marii Zawały i Karola Gruszki to pierwszy tego typu projekt w Polsce, który wykorzystuje tzw. web doc do opowiedzenia historii kopalni. Reportaż jest nieliniowy, to znaczy, że możemy oglądać dowolne jego fragmenty. Materiał dostępny już na stronie www.slaskplus.pl składa się z 3 części. Pierwszy rozdział to historia dzielnicy Dąb i tutejszego górnictwa, drugi to opowieści górników, trzeci to zdjęcia z pleneru fotograficznego, dokumentującego artefakty kopalni, jakie zachowały się do dziś.