Historia Jastrzębia: Kopalnia Borynia miała powstać o wiele wcześniej...

Historia Jastrzębia: Kopalnia Borynia miała powstać o wiele wcześniej...

Jastrzębskie kopalnie powstały po drugiej wojnie światowej i stały się przyczynkiem dla rozwoju miejscowości z naszego regionu. Dynamiczny rozwój górnictwa i Rybnickiego Okręgu Węglowego stworzył nowe miejsca pracy i perspektywy dalszego rozwoju lokalnego społeczeństwa. Jedną z kopalń, które miały na to wpływ była KWK „Borynia”.

Kopalnia powstawał w latach 1962-1971, a na czele budowy stał dyr. mgr inż. Włodzimierz Ostaszewski. Uroczyste oddanie kopalni do eksploatacji nastąpiło 4 grudnia 1971 r., na które przybył I Sekretarz KC PZPR Edward Gierek. Wraz z kopalnią rozpoczęto także budowę domów wielorodzinnych dla pracowników zatrudnionych w nowej kopalni. Tak powstało osiedle 1000-lecia.

Jednak plany eksploatacji węgla na tym terenie sięgają znacznie odleglejszych czasów. W Szerokiej prowadzono prace poszukiwawcze już od 1891 r. Badania prowadzono na ziemiach należących do księcia pszczyńskiego Hochberga, który otrzymał wyłączne prawo do eksploatacji minerałów na podległych mu włościach. Poszukiwania węgla trwały do 1913 r. W tym okresie przeprowadzono cztery odwierty: Borynia I – 1243 m., Borynia II – 1145 m., Szeroka I - 1231 m, Szeroka II – 1126 m. Jako teren budowy pod przyszłą kopalnię wyznaczono obszar, gdzie dziś znajduje się Zakład Karny w Szerokiej.

W 1937 r. dobra księcia trafiły pod zarząd państwowy i powołano Spółkę Akcyjną Książęce Kopalnie Pszczyńskie, gdzie interesów rodzinnych pilnował hrabia Aleksander von Hochberg (w czasie wojny zmienił nazwisko na Pszczyński i jako żołnierz Wojska Polskiego walczył na Bliskim Wschodzie i Włoszech). Rok później projekt dokładnego położenia kopalni „Szeroka” wraz z zapleczem został zaktualizowany. Ciekawostką jest, że w 1939 r. jednym z członków Rady Nadzorczej Spółki Akcyjnej Książęce Kopalnie Pszczyńskie został współwłaściciel jastrzębskiego uzdrowiska Mikołaj Witczak.

Niestety wybuch II wojny światowej przerwał realizację zamierzeń. Niemcy nie zapomnieli jednak o zalegających pod ziemią pokładach węgla i w 1942 r. została sporządzona dokładna mapa nadania górniczego dla kopalni „Timmendorf”. Jednak i te plany nie zostały zrealizowane. Dopiero w 1954 r. wznowiono wiercenia na terenach obecnego miasta Jastrzębie-Zdrój, w wyniku czego powstało kilka kopalń, w tym i kopalnia „Borynia”.