W wielu miastach woj. śląskiego nie ma rynku. To nie powód do wstydu [ZDJĘCIA]

Śląsk słynie z pięknych rynków. Mogą się nimi pochwalić: Rybnik, Żory, Pszczyna czy Cieszyn. Ale są miasta, w których nie ma takiego miejsca - Jastrzębie, Sosnowiec, Piekary Śląskie czy Katowice. Powód do wstydu? Chyba nie, bo przecież centralnego placu nie ma też Paryż albo Nowy Jork.

Ale u nas są za to plany, by to zmienić. Choćby w Jastrzębiu-Zdroju, gdzie o budowie rynku mówi się od… 25 lat.

Nam udało się dotrzeć do unikalnej makiety z lat 70., która zakładała nie tylko budowę futurystycznego rynku, ale także i całego śródmieścia. W kolejnych latach władzom PRL niestety zabrakło determinacji i pieniędzy na realizację planu. Budowa śródmieścia miała ruszyć w 1975 roku.

- Rzeczywiście, plany budowy centrum Jastrzębia-Zdroju widoczne na makiecie powstały pod koniec lat 60. Śródmieście miało znaleźć się pomiędzy dzisiejszym osiedlem Morcinka a blokami przy ulicy Wrocławskiej - mówi Marcin Boratyn, kierownik Galerii Historii Miasta w Jastrzębiu-Zdroju.

Plany zagospodarowania centrum wykonała firma Miastoprojekt z Katowic. Głównym architektem był zaś Zygmunt Winnicki. Najważniejszą częścią miał być niewątpliwie rynek i to nie byle jaki. Architekci zaplanowali bowiem budowę futurystycznych tarasów. Przy samym rynku miała stanąć siedziba miejskich władz oraz pałac ślubów.

W ścisłym centrum planowano też wybudowanie obiektów sportowych - okrągłej hali, podobnej trochę do legendarnego katowickiego Spodka, oraz basenu i lodowiska. W centrum miały stanąć siedziba Milicji Obywatelskiej, hotel, hala targowa oraz domy towarowe.

Plany z końca lat 60. udało się zrealizować w kolejnych latach tylko częściowo.

- Zachowany został widoczny na makiecie układ komunikacyjny miasta, z widoczną po prawej stronie wizualizacji aleją Piłsudskiego. Cały ten teren został w znacznej części zagospodarowany tak, jak planowano, czyli obiektami usługowo-handlowymi - mówi Barbara Mirecka, naczelnik wydziału architektury w Urzędzie Miasta w Jastrzębiu-Zdroju.

Nowy rynek ma powstać w Zdroju. Ale trudno powiedzieć, kiedy to się stanie. Inne śląskie miasta z większą determinacją walczą o centralne place. W Zabrzu, gdzie nie ma rynku, powstaje Kwartał Sztuki - to rejon Teatru Nowego, ratusza miejskiego, Filharmonii Zabrzańskiej i Galerii Impresja.

To miejsce powoli przejmuje funkcję centralnego placu, są ławeczki, klomby, latarnie.

Także Piekary Śląskie chcą mieć swój rynek. Jest gotowy projekt rewitalizacji placu przy skrzyżowaniu głównych arterii komunikacyjnych miasta - Bytomskiej i Miarki.

Tam, gdzie nie ma rynku, mieszkańcy zawsze znajdują sobie miejsce spotkań. Choćby Sosnowiec. Mieszkańcy uwielbiają przebywać na placu Stulecia w Sosnowcu, zwanym Patelnią. Znajduje się naprzeciw dworca kolejowego. Jest miejscem spotkań sosnowiczan, spędzają tu wolny czas w ogródkach piwnych, restauracjach czy sklepach.

"Patelnia" to także atrakcja turystyczna. Tutaj usytuowane są jedne z najstarszych budynków miasta, zabytkowy dworzec kolejowy oraz pomnik Jana Kiepury. Okazuje się też, że czasem budowa rynku wcale nie oznacza, że tam nagle zacznie tętnić puls miasta. To kłopot przebudowanego za 13 mln zł pl.

Jana Pawła II w Rudzie Śląskiej w dzielnicy Nowy Bytom Ale w innych rejonach mają nadzieję, że będzie inaczej. Najsłynniejszy rynek - a raczej jego brak - w Katowicach- ma powstać za kilka lat. Na razie rolę miejsca spotkań przejęła ulica Mariacka.

Także dużo mniejsze miejscowości chcą mieć centralne place - Szczyrk, Lędziny, Koszęcin czy Libiąż.

*Katastrofa busa na S69 w Przybędzy - fakty, opinie WIDEO i ZDJĘCIA
*Sprawa Madzi z Sosnowca - ustalenia prokuratorów, zeznania rodziców